بررسی اثر تلقیح ریزوبیوم و نیتروژن بر خصوصیات مرفوفیزیولوژیکی سویا

به منظور ارزیابی اثر تلقیح ریزوبیوم و سطوح مختلف کود نیتروژن برخصوصیات مرفوفیزیولوژیکی ارقام سویا آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی میزان کود نیتروژن ( از منبع اوره ) در 5 سطح 0، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار، فاکتور فرعی رقم سویا شامل ویلیامز و هابیت و فاکتور فرعی فرعی تلقیح باکتری ریزوبیوم در دو سطح تلقیح و بدون تلقیح بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر کود نیتروژن بر وزن خشک کل، عملکرد دانه، شاخص سطح برگ، شاخص کارایی فتوسنتز، هدایت روزنه ای، دمای سطح کانوپی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه فرعی، غلظت نیتروژن و پروتئین کل موجود در ساقه، برگ و دانه سویا معنی دار بود. تیمار تلقیح بذر ، روی وزن خشک کل، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه فرعی، غلظت نیتروژن و پروتئین کل موجود در ساقه، برگ و دانه تاثیر معنی داری نشان داد. اثر متقابل کود نیتروژن و تلقیح روی وزن ساقه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه فرعی، غلظت نیتروژن و پروتئین موجود در ساقه، برگ و دانه و عملکرد دانه ارقام سویا اثر معنی دار داشت.. بیشترین عملکرد دانه در تیمار 150 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن بدون تلقیح و یا 100کیلوگرم کود نیتروژن با تلقیح به دست آمد. تلقیح ریزوبیوم نسبت به عدم تلقیح میزان پروتئین کل موجود در دانه و برگ سویا را افزایش داد. رقم ویلیامز از نظر عملکرد، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، قطر و طول غلاف، میزان پروتئین کل دانه و ارتفاع بوته نسبت به رقم هابیت برتری نشان داد. همبستگی بین صفات مورد مطالعه نشان داد که بین عملکرد دانه با تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، قطر بذر، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، درصد نیتروژن و روغن دانه، هدایت روزنه ای، وزن خشک و سطح برگ رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت.